Szkoła Podstawowa nr 2 im. Królowej Jadwigi w Sulejowie

Dziecko opuszczające przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej ma przed sobą bardzo ważny i trudny etap życia. Styl życia dziecka zmienia się. Do tej pory jego zajęcia miały przede wszystkim charakter zabawy, teraz główną formą aktywności staje się nauka. Wiąże się z tym wiele stresów wynikających z nowych, nieznanych dziecku sytuacji i obowiązków. Dziecko w tym wieku pozostaje wciąż pod dużym wpływem rodziców, ale będąc już uczniem staje się uczestnikiem życia w grupie szkolnych kolegów. Dziecko spotyka się z uczniami starszymi, których zachowanie może wywoływać zdziwienie, często ciekawi, a nawet imponuje i wywołuje chęć naśladowania. Uczniowie klas młodszych jeszcze nie sięgają po pierwszego papierosa, ale mogą utwierdzić się w przekonaniu, że palenie papierosów świadczy o dorosłości oraz pozwala na przynależność do grupy starszych kolegów.

Według danych szacunkowych co roku około 4 mln polskich dzieci narażonych jest na mimowolne wdychanie dymu tytoniowego czyli na palenie bierne. Bierne palenie ułatwia wprowadzenie dziecka w życie, w którym palenie papierosów jest normą. Istnieje więc duże zapotrzebowanie na program edukacji antytytoniowej dla dzieci należących właśnie do tej grupy wiekowej. Takim programem jest właśnie prowadzony od kilku lat program profilaktyczny „Nie pal przy mnie, proszę” dla uczniów klas 1-3 szkół podstawowych, w którym uczestniczą dzieci oraz ich rodzice. Wymuszone bierne palenie jest co najmniej tak samo szkodliwe jak palenie czynne. Najbardziej zagraża noworodkom i małym dzieciom, które nie potrafią upomnieć się o swoje prawo do zdrowego środowiska i nie mają możliwości uniknąć przebywania w zadymionych przez dorosłych pomieszczeniach.

Narażenie dzieci, zwłaszcza tych najmłodszych na wymuszone palenie prowadzi do:

- częstszego występowania chorób układu oddechowego

- chorób ucha środkowego

- rozwoju astmy i zaostrzenia przebiegu tej choroby

- najnowsze badania wskazują również, że dzieci te cechują się gorszym rozwojem psychofizycznym oraz sprawiają więcej kłopotów wychowawczych, mają trudności z czytaniem i pisaniem, występują  zaburzenia układu nerwowego, które objawiają się trudnościami w skupieniu uwagi, niepokojem, nadwrażliwością, trudnościami z przystosowaniem.

Dzieci mieszkające z osobami palącymi charakteryzuje trzykrotnie większe ryzyko stania się w przyszłości palaczami. Mieszkanie z osobami, które palą ma kluczowy wpływ na przyszłą postawę w stosunku palenia u dzieci. Rodzice, dziadkowie i starsze rodzeństwo muszą zdawać sobie sprawę ze swojej roli w tej kwestii. Szczególnie matki które same nie palą, dają swoim dzieciom najlepszą ochronę, poprzez swoje poglądy dezaprobujące palenie.

Dla większości dzieci bierne palenie nie jest dobrowolnym wyborem. Dzieci wdychają dym tytoniowy, gdyż dorośli palą w miejscach, gdzie najmłodsi mieszkają, bawią się i uczą. Skutki biernego palenia wśród dzieci są zastraszające. Prawie połowa dzieci na całym świecie regularnie wdycha dym tytoniowy z otoczenia. Zapobieganie narażeniu dzieci na dym tytoniowy spowoduje poprawę zdrowia dzieci, młodzieży i dorosłych oraz zmniejszenie liczby zgonów. U najmłodszych dzieci największym źródłem zagrożenia są palący domownicy, najczęściej rodzice. Najbardziej niebezpieczne jest palenie papierosów przez matkę. Wdychanie dymu tytoniowego z otoczenia prowadzi do wystąpienia wielu schorzeń takich jak zakażenia dolnych dróg oddechowych (zapalenia płuc i oskrzeli). Bierne palenie w dzieciństwie może również wpływać na występowanie chorób układu krążenia w wieku dorosłym. Każde dziecko ma prawo do dorastania w środowisku wolnym od dymu tytoniowego.

Zwracam się z apelem do rodziców – chrońcie swoje dzieci przed wdychaniem dymu tytoniowego z otoczenia zanieczyszczonego przez dorosłych palaczy. Życie w środowisku wolnym od dymu ma kluczowe znaczenie dla zdrowia naszych dzieci.

Oprac. E. Tomaszewska